Gerrit Krolbrug Groningen

Gerrit Krolbrug Groningen

De Gerrit Krolbrug heette tot 2005 de Korrewegbrug en kwam in 1937 gereed als één van de door Provinciale Waterstaat van Groningen ontworpen kunstwerken voor het op 5 november 1938 geopende Van Starkenborghkanaal. Voor dit kanaal werden verschillende sluizen en bruggen ontworpen en gebouwd. Voor de Gerrit Krolbrug en de Paddepoelsterbrug koos men voor het voor Nederland unieke type van de pontondraaibrug. Nadat de Paddepoelsterbrug in de jaren negentig werd vervangen is de Gerrit Krolbrug de enig overgebleven brug van dit type in Nederland.

Om de brug te openen wordt een onder het brugdek over rails lopende ballastwagen richting het draaipunt gereden. Hierdoor komt het zwaartepunt van het beweegbare bruggedeelte meer richting het draaipunt te liggen en zorgt de opwaartse druk van het bootvormige ponton ervoor dat brug ook aan de noordzijde vrij van het landhoofd komt. De aan de zuidzijde onder de hoofdliggers aanwezige loopwielen op een cirkelvormige ijzeren rail zorgen er nu voor dat het brugdek niet kantelt. Middels de rond het draaipunt aanwezige aandrijving kan de brug nu zijwaarts worden gedraaid.

Door Provinciale Waterstaat werden voor de kunstwerken van het Van Starkenborghkanaal, zowel wat betreft de verschijningsvorm als wat betreft de functionaliteit uiteenlopende brugtypen ontworpen. Voor de Gerrit Krolbrug werd gekozen voor een vrij gesloten beweegbaar deel, samengesteld uit platen en profielen van vloeiijzer met een combinatie van geklonken en geboute verbindingen. De landhoofden kregen een draagconstructie van gewapend betonnen portalen, maar in tegenstelling tot de in het zicht liggende constructie van de Paddepoelsterbrug werden de landhoofden van de Gerrit Krolbrug voorzien van een bakstenen bekleding in een sobere zakelijk traditionele architectuur. 

Hoewel het brugdek werd vernieuwd en aan de bewegingswerken en aandrijving renovaties plaats vonden bleef de oorspronkelijke hoofdopzet van deze unieke brug zowel constructief als wat betreft het beeld goed behouden. 

De opwaardering van het Van Starkenborghkanaal vraagt de nodige aanpassingen aan het kanaal en alle bijbehorende kunstwerken. Middels een bouwhistorisch onderzoek zijn de cultuurhistorische waarden vastgelegd zodat deze kunnen worden meegewogen in de planvorming voor de Gerrit Krolbrug.

Update

Nadat het bouwhistorisch onderzoek was afgerond werd door Rijkswaterstaat en de Gemeente Groningen gezocht naar mogelijkheden om de Gerrit Krolbrug te kunnen behouden. Omdat behoud op de oorspronkelijke locatie grote aanpassingen zou vereisen aan  de historische brug werden ook mogelijkheden onderzocht voor behoud op een andere locatie.

Helaas werden de plannen gedwarsboomd toen de brug op 15 mei 2021 door een vrachtschip werd aangevaren, waarna de brug niet meer dicht kon. De ernstig beschadigde brug werd hierna eerst open gezet om de vaarweg vrij te maken. 

Er moest nu worden onderzocht of het beweegbare deel nog hersteld kon worden. Dit bleek op locatie niet mogelijk. Daarom is het beweegbare bruggedeelte uitgetild om dit naar de werk van Rusthoven te vervoeren voor nader onderzoek.